Thương mại hàng hóa Việt Nam – ASEM: năm 2018 và cập nhật 9 tháng từ đầu năm 2019

Việt Nam là một trong những thành viên sáng lập Diễn đàn Hợp tác Á-Âu (ASEM) kể từ năm 1996. Trên chặng đường 23 năm qua, Việt Nam đã có những đóng góp tích cực trên nhiều lĩnh vực quan trọng, trong đó phải kể đến thương mại hàng hóa giữa Việt Nam và thành viên ASEM ngày càng phát triển.

Số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan trong những năm gần đây cho thấy, tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hoá giữa Việt Nam và các thành viên ASEM luôn chiếm tỷ trọng rất cao, tới 70% trong tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa của cả nước với tất cả các đối tác thương mại trên thế giới; trong đó xuất khẩu chiếm khoảng trên 60% và nhập khẩu chiếm 77-78%.

Biểu đồ 1: Tỷ trọng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa giữa Việt Nam với các thành viên ASEM năm 2018

Kết thúc năm 2018, tổng trị giá xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và thành viên ASEM vượt ngưỡng 300 tỷ USD, đạt gần 334 tỷ USD, tăng 12% so với năm 2017 trước đó. Trong đó, tổng trị giá xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang thị trường thành viên ASEM đạt 152 tỷ USD, tăng 16 % và nhập khẩu hàng hóa vào Việt Nam có xuất xứ từ thành viên ASEAM đạt 182 tỷ USD, tăng 9%.

Biểu đồ 2: Trị giá xuất khẩu, nhập khẩu và cán cân thương mại giữa Việt Nam và các thành viên ASEM giai đoạn 2016-2018 và 9 tháng năm 2019

Việt Nam luôn trong trạng thái nhập siêu trong thương mại hàng hóa với các thành viên ASEM. Trong giai đoạn 2016-2018, thâm hụt ở mức trên 30 tỷ USD/năm, với tỷ lệ nhập siêu trên 20%. Trong đó, nhập siêu với Trung Quốc dẫn đầu trong ASEM, cụ thể năm 2018 với 27 tỷ USD; tiếp theo là Hàn Quốc với 20,5 tỷ  USD, Thái Lan với 4,9 tỷ USD. Trong khi đó ở chiều ngược lại, Hà Lan là thị trường mà Việt Nam có thặng dư thương mại lớn nhất, đạt 4,46 tỷ USD; tiếp theo Anh đạt 3,64 tỷ USD, Áo đạt 2,2 tỷ USD, ...

Số liệu thống kê mới nhất được phổ biến trong 9 tháng từ đầu năm nay, tổng trị giá xuất nhập khẩu của Việt Nam và các thành viên ASEM đạt 256 tỷ USD, tăng 5,2% so với cùng kỳ năm trước 2018. Cán cân thương mại hàng hóa của nước ta trong 9 tháng/2019 ghi nhân thâm hụt hơn 29 tỷ USD với các thành viên ASEM, với tỷ lệ nhập siêu 26%.

Thống kê mới nhất c​ủa Tổng cục Hải quan cho thấy trong 9 tháng từ đầu năm 2019, Trung Quốc tiếp tục là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam trong ASEAM, đạt 83,68 tỷ USD, chiếm 32,7% trong tổng trị giá xuất nhập khẩu của Việt Nam với cả khối ASEM. Tiếp theo, Hàn Quốc đạt 50,1 tỷ USD (chiếm tỷ trọng 19,6%), Nhật Bản đạt 29,17 tỷ USD (chiếm tỷ trọng 11,4%) và Thái Lan đạt 12,74 tỷ USD (tỷ trọng 5%), Malaixia đạt 6,55 tỷ USD (tỷ trọng 3%),…

Biểu đồ 3: Trị giá và tỷ trọng xuất nhập khẩu của một số thành viên ASEM trong 9 tháng từ đầu năm 2019